เชื่อว่าหลายคนที่กำลังอยู่ในวัยเรียนและวัยทำงานมักจะชอบตั้งนาฬิกาปลุกตอนเช้ากันแทบทุกคน เพื่อป้องกันไม่ให้ไปเรียนหรือไปทำงานสาย แต่หลายคนไม่ได้ตั้งเวลาปลุกเพียงแค่ครั้งเดียว แต่มักตั้งปลุกถี่ ๆ หลายรอบห่างกันครั้งละ 5 นาทีบ้าง 10 นาทีบ้าง เพื่อให้ไม่เผลอตื่นขึ้นมากดปิดแล้วนอนต่อจนตื่นสายนั่นเอง ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวเรียกว่า “Snooze” อย่างไรก็ตาม พฤติกรรม Snooze นี้ ส่งผลเสียต่อร้ายต่อร่างกายและระบบการทำงานของสมองได้มากกว่าที่หลายคนคิด ดังนั้น วันนี้เราจึงจะมาเตือนภัย พฤติกรรมตั้งนาฬิกาปลุกติด ๆ กัน ว่าสามารถทำลายสุขภาพโดยไม่รู้ตัว
Snooze ส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างไร?
ปกติแล้ว ระบบการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกายล้วนมีเวลาทำงานและพักผ่อนในตัวของมันเอง ซึ่งตัวที่ทำหน้าที่เป็นเหมือน “สวิตช์” เปิด-ปิดการทำงานนี้ก็คือ “ฮอร์โมน” ต่าง ๆ ที่ร่างกายผลิตออกมาในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน เช่น ในตอนกลางคืน ร่ายกายของเราจะหลั่งฮอร์โมนชนิดหนึ่งเรียกว่า “เมลาโทนิน” (Melatonin) เพื่อช่วยในการนอนหลับ ซึ่งก่อนที่เราจะตื่นมาในเช้าวันใหม่ราว 1 ชั่วโมง ร่างกายก็จะค่อย ๆ ปรับตัวด้วยการลดฮอร์โมน เมลาโทนิน และเพิ่มการหลั่งฮอร์โมน “คอร์ติซอล” (Cortisol) ที่เป็นเหมือนตัวกระตุ้นการทำงานของทุกส่วนในร่ายกายให้เตรียมพร้อมที่จะตื่นมาทำงานอย่างเต็มที่ ดังนั้น หากไม่มีอะไรผิดพลาดหรือเกิดความผิดปกติ ร่างกายของเราก็จะทำงานตามเวลาอย่างเป็นระบบ ซึ่งส่งผลดีต่อสุขภาพ แต่ทว่าพฤติกรรมการตั้งนาฬิกาปลุกถี่ ๆ ในตอนเช้า ที่เรียกว่า Snooze จะทำลายวงจรการทำงานของร่ายกายที่ว่านี้ เนื่องจากการที่เราตื่นขึ้นแล้วกลับไปนอนต่อแล้วก็ตื่นขึ้นมาอีกซ้ำ ๆ หลายครั้งในระยะเวลาสั้น ๆ จะทำให้ร่างกายของเราไม่สามารถปรับตัวได้ทัน จนการหลั่งฮอร์โมนไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร จนบางครั้งร่างกายของเราอาจไม่ได้รับฮอร์โมน คอร์ติซอล ซึ่งเป็นสาเหตุทีทำให้หลายคนเมื่อตื่นนอนแล้วรู้สึกไม่สดชื่น ขาดความกระปรี้กระเปร่า ไม่มีสมาธิจดจ่อ บางครั้งก็ทำให้รู้สึกเหนื่อยและอ่อนเพลียระหว่างวันได้ง่ายกว่าปกติ
เพราะฉะนั้น หากเราต้องการมีสุขภาพที่ดีและมีการนอนที่สามารถช่วยส่งเสริมสุขภาพให้ดีขึ้น เราก็ควรเข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา ไม่เว้นแม้แต่วันหยุด ขอเพียงแค่เราปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอจนร่างกายคุ้นชินกับเวลานอนและตื่นนอนแล้ว เราก็แทบจะไม่จำเป็นต้องใช้นาฬิกาปลุกในตอนเช้าอีกต่อไป เพราะร่างกายจะตื่นเองโดยธรรมชาติ แถมยังรู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่า มีพลังในการดำเนินชีวิตในแต่ละวันอีกด้วย ต่อให้การดูบอลเมื่อคืนอาจเลยเวลาเข้านอนปรกติของเรา แต่หากร่างกายคุ้นชินกับเวลาตื่นนอนแล้วก็จะไม่มีปัญหากับร่างกายแน่นอน